قبل از شروع مقاله چون در شب شهادت امام صادق مقاله منتشر می شود وظیفه خود (به نمایندگی از طرف مجموعه مهارت ارتباط) می دانم شهادت این امام فرزانه را خدمت شما تسلیت عرض نمایم و به عنوان هدیه حدیثی ناب (در مورد انتقاد)خدمت شما عرض می کنم

امام صادق فرمودند:

اَحبّ اخوانى الىّ من اهدى الىّ عیوبى
محبـوبتـرین بـرادرانـم نزد من، کسـى است که عیبهایـم را به من اهدا کنـد. (تحف العقول،ص۳۶۶)

اگر در مورد امام صادق جستچویی در فضای مجازی داشته باشیم مطالب خوبی می توان پیدا نمود که در صورت نیاز می توانیم استفاده کنیم (توصیه می شود توضیحات این لینک مطالعه گردد)

توضیح مختصری در مورد حدیث:

همه انسانها از انتقاد گریزان و فراری هستند و اگر در مورد علت آن بخواهیم بحث کنیم علت اصلی آن طرز فکر و باور انسانها است.فکر عامل پیشرفت و پسرفت هر انسانی است یک تحقیق عملی انجام گرفته است که فیلم آنرا قرار داده ام

وقتی فردی به انسان انتقاد می کند انسان فکر می کند که فرد انتقاد کننده به شخصیت او ایراد می گیرد و چون وجود خود انسان در دنیای مطلوب خودش است شنیدن آن را اهانت فرد مقابل به دنیای مطلوب خود می داند و برخورد شایسته ای با فرد بیان کننده ندارد.

پیش نیاز فکری در مورد انتقاد

الف)ضروری ترین کار قبل از شنیدن انتقاد دانستن این نکته است که  هر انسان به ۲ قسمت تقسیم می شود:

ذات و وجود خودش
کارهایی که انجام می دهد

انسان باید این باور و فکر را در خود تقویت کند که ذات هر فردی بزرگ و غیر قابل اهانت و بی احترامی است و هیچکس جز خود فرد نمی تواند به خودش بی احترامی کند و انتقادی که می شود(درست یا غلط) به رفتار فرد است.

ب)انسان باید برای خود زندگی کند( نه دیگران) و هیچ اجباری وجود ندارد که سخنان دیگران اجرایی شود (البته باید با دقت شنیده شود)

پس از دانستن پیش نیاز در مورد انتقاد چه کار کنیم؟

همانطور که  بیان شد  فردی که انتقاد می کند  در واقع به کار یا رفتاری از ما معترض است انسان باید اولا از فرد منتقد تشکر کند و بگوید ممنون که نظرت را گفتی. بعد در مورد  صحبت هایی که شنیده است (بدون هیچگونه لجبازی)  فکر کند و مسلما صحبت ها  از دو حالت زیر جدا نیست

انواع انتقاد:

انتقاد بجا :  همینطور که در مقاله ای در مورد خودآگاهی ذکر  شد. انسانها عیوب خود را نمی بینند و نیازمند یک اطلاع رساننده از بیرون هستند و بهترین چیز شنیدن انتقادهاست.
انتقاد نابجا: که فقط شنیده شده و اقدامی لازم ندارد.

همه انسانها هدف رشد و پیشرفت دارند و دوست دارند به درجه اعلا برسند وقتی یقین و باور داشته باشند کسی که انتقاد می کند لایق تشکر است و به احترام انتقادهای بجا که باعث رشد می شود باید انتقادهای بیجا را تحمل کرد.

یک نکته ضروری هم لازم است عرض کنم و مخاطب افرادی است که انتقاد می کنند.

فردی که انتقاد می کند در حقیقت صحبت او یک پیام مخفی دارد و پیام مخفی آن این است که من از تو بهترم

پس مراقب انتقادهای خود باشیم.

چگونه انتقادکنیم؟

انتقاد کردن روش های مختلفی دارد و بهترین روش ها که من خیلی دوست دارم روش انتقاد ساندویجی نام دارد.

احتمالا همه ما ساندویچ خورده یا حداقل دیده ایم .در ساندویچ یک نان زیرین وجود دارد وسط آن مواد مخصوص ساندویچ و مجددا روی آن نیز یک تکه نان قرار دارد.

مراحل انتقاد ساندویچی

پیدا کردن ۲ خوبی از فرد و سپس مورد را وسط آن دو کار فرد قرار دهیم و جملات خود را شروع وخاتمه دهیم.

مقداری خلاقیت نیز ضروری است همین طور که خوردن ساندویج زیر سخت است تحمل و قبول یک انتقاد که حسن جویی آن کم باشد سخت می باشد.