ویژگی های سوالات سقراطی
همانطور که ذکر شد سقراط را می توان بعنوان مبدع کوچینگ نام برد (هر چند در آن زمان و تا صد سال پیش کسی اسمی از کوچینگ نشنیده بود)سقراط یک اخلاقی داشت که با مخاطب خود هیچگاه بحث نمی کرد فقط از او سوال می کرد تا خود مخاطب با تفکر به جواب سوال خود برسد.در این مقاله سعی می شود ویژگی های سوالات سقراطی را نام برد.
جمله معروف سقراط را اکثرا شنیده ایم که می گوید:
من نمی توانم به هیچ کس چیزی یاد دهم فقط می توانم آن ها را به فکر کردن وادار کنم.
این جمله سقراط را خیلی دوست دارم و در انتهای کتاب خود نیز ذکر نموده ام.
نوع سوال خیلی مهم است در زیر چند ویژگی سوالات سقراطی(شما بخوانید سوالات کوچینیگی) با دو مثال از زمان خود سقراط ذکر می شود امیدوارم مورد پسند واقع گردد.و مربیان و خانواده ها از این سبک استفاده نمایند.
مثال شماره 1 ) یکی از مشهورترین مثالهای سوالات سقراطی که توسط خود سقراط مطرح شده، در مکالمهاش با فردی به نام “اوثیفرون” در کتابی از افلاطون با عنوان *اوثیفرون* آمده است. در این مکالمه، سقراط در مورد مفهوم “تقوا” بحث میکند.
اوثیفرون ادعا میکند که او میداند چه چیزی “تقوا” است. سقراط سپس با طرح یک سری سوالات، اوثیفرون را به چالش میکشد تا دقیقاً تعریف خود از تقوا را توضیح دهد. یکی از سوالات کلیدی که سقراط در این گفتگو مطرح میکند این است:
“آیا چیزی نیک است زیرا خدایان آن را نیک میدانند، یا خدایان آن را نیک میدانند چون نیک است؟”
این سوال به عنوان یک سوال سقراطی نمونهای است، زیرا(ویژگی سوالات سقراطی زیر را دارد):
1. تفکر عمیق را تحریک میکند: اوثیفرون را به تفکر عمیقتر در مورد ماهیت تقوا و رابطه آن با خدایان و اخلاقیات وامیدارد.
2. پیشفرضها را به چالش میکشد: فرض اوثیفرون را که میداند تقوا چیست به چالش میکشد و او را وادار میکند تا در مورد آن بیشتر تأمل کند.
3. راه به خودشناسی و درک جدید باز میکند: اوثیفرون را به یک خودشناسی و بررسی دوباره باورهایش هدایت میکند.
مثال شماره 2) مربوط به مکالمهاش با فردی به نام “کلئوپیدس” است که در *دیالوگهای سقراط* افلاطون آمده است. در این مکالمه، سقراط در مورد مفهوم “عدالت” بحث میکند.
سقراط از کلئوپیدس میپرسد:
“آیا عدالت فقط به معنای انجام وظیفه خود به عنوان یک فرد در جامعه است، یا چیز دیگری هم وجود دارد که باید به آن توجه کرد؟”
سوال فوق نیز به عنوان یک سوال سقراطی می توان نام برد( زیرا ویژگی سوالات سقراطی زیر را دارد):
1. تأمل در تعریفهای گستردهتر: سقراط با این سوال کلئوپیدس را به تأمل در تعریفهای گستردهتر و پیچیدهتر عدالت دعوت میکند، به جای اینکه تنها به تعاریف ساده و ابتدایی اکتفا کند.
2. آشکارسازی پیشفرضها: این سوال پیشفرضهای کلئوپیدس درباره عدالت و نقش فرد در جامعه را مورد بررسی قرار میدهد و او را به تجزیه و تحلیل عمیقتر این مفهوم وادار میکند.
3. چالش به درک و بینش: سقراط با این سوال به کلئوپیدس کمک میکند تا درک و بینش بیشتری نسبت به مفهوم عدالت پیدا کند و فراتر از مفاهیم ابتدایی و سطحی فکر کند.
این سوالات سقراطی به طور کلی به بررسی عمیقتر مفاهیم و مفروضات کمک میکنند و به افراد کمک میکنند تا به درک دقیقتری از موضوعات برسند. در این مقاله به 6 تا از ویژگی های سوالات سقراطی اشاره گردید و مطمعن هستم اگر بجای انتقاد و بحث های بیهوده از این نمونه سوالات استفاده کنیم زندگی هایمان سرشار از شادی و جهش خواهد شد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.